اقسام کاهش سرمایه :
1. کاهش اجباری سرمایه
2. کاهش اختیاری سرمایه

کاهش اجباری سرمایه :
اگر بر اثر زیان های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود باید سرمایه شرکت به طور اجباری کاهش پیدا کند، وگرنه شرکت منحل خواهد شد. ( ماده 141 ل. ا. ق. ت )
سوال : منظور از این که نصف سرمایه شرکت از میان برود، نصف سرمایه اولیه شرکت است ، یا نصف سرمایه فعلی شرکت ؟
جواب : منظور نصف سرمایه فعلی شرکت است ، با همه افزایش ها و کاهش هایی که در طول حیات شرکت داشته است.

روند کاهش اجباری سرمایه : ( ماده 141 ل. ا. ق. ت )
1. مجمع عمومی فوق العاده تشکیل می گردد تا در موضوع انحلال یا بقاء شرکت تصمیم گیری شود.
2. اگر رای به انحلال شرکت داده نشد، باید در همان جلسه سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهند، به شرط آن که شرط مذکور در ماده 6 ل. ا. ق. ت بعد از انحلال نیز رعایت گردد، یعنی همچنان حداقل 20 درصد سهام شرکت از آن موسسین باقی بماند.
3. اگر هیات مدیره به دعوت مجمع عمومی فوق العاده مبادرت ننماید یا مجمع نتواند مطابق قانون منعقد گردد هر ذینفعی می تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیتدار درخواست کند.
4. کاهش اجباری سرمایه در صورتی مجاز است که سرمایه شرکت از حداقل مقرر در ماده 5 ل. ا. ق. ت ، یعنی یک میلیون ریال برای شرکت های سهامی خاص و پنج میلیون ریال برای شرکت های سهامی عام کمتر نشود.

روش های کاهش اجباری سرمایه :
کاهش اجباری سرمایه ممکن است به یکی از دو طریق ذیل صورت گیرد : ( ماده 189 ل. ا. ق. ت )
1. کاهش تعداد سهام
2. کاهش مبلغ اسمی سهام

کاهش اختیاری سرمایه :
اگر بدون آن که کاهش سرمایه الزامی گردد، مجمع عمومی فوق العاده رای به کاهش سرمایه دهد، این کاهش را کاهش اختیاری سرمایه گوییم. ( ماده 189 ل. ا. ق. ت )

تشریفات کاهش سرمایه :
1. ابتدا هیات مدیره پیشنهاد این امر را می دهد. این پیشنهاد باید حداقل چهل و پنج روز قبل از تشکیل مجمع عمومی فوق العاده به بازرس یا بازرسان شرکت تسلیم گردد. در این پبشنهاد باید لزوم کاهش سرمایه توجیه شده باشد و شامل گزارش درباره امور شرکت از بدو سال مالی در جریان باشد و اگر تا آن موقع مجمع عمومی نسبت به حساب های سال مالی قبل نصمیم نگرفته باشد حاکی از وضع شرکت از ابتدای سال مالی قبل باشد. ( ماده 190 ل. ا. ق. ت )
2. بازرس یا بازرسان شرکت پیشنهاد هیات مدیره را مورد رسیدگی قرار داده و نظر خود را طی گزارشی به مجمع عمومی فوق العاده تسلیم خواهند نمود. ( ماده 191 ل. ا. ق. ت )
3. مجمع عمومی فوق العاده پس از استماع گزارش بازرس تصمیم خواهد گرفت. ( ماده 191 ل. ا. ق. ت )
4. اگر کاهش سرمایه اختیاری باشد، هیات مدیره قبل از اقدام به کاهش باید تصمیم مجمع عمومی را درباره کاهش حداکثر ظرف یک ماه در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد، آگهی کند. ( ماده 192 ل. ا. ق. ت )
5. چه کاهش اختیاری باشد و چه اجباری باشد، برای کاهش بهای اسمی سهام و رد مبلغ کاهش برساند. هر سهم ، هیات مدیره شرکت باید مراتب را طی اطلاعیه ای به اطلاع کلیه صاحبان سهام برساند. اطلاعیه شرکت باید در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد، منتشر شود. این اطلاعیه حاوی موارد مذکور در ماده 197 ل. ا. ق. ت می باشد. علاوه بر آن این اطلاعیه برای صاحبان سهام بانام توسط پست سفارشی ارسال می شود. ( ماده 196 ل. ا. ق. ت )

nikregister.com